Damgong Kalinaw Nga Gitampalas
Migara og maayo ang Tres Sawahes nga nakahupot
Og talagsaong gahom ilawom sa langyawng pagbuot
Ni Bakunawa nga padayong kuptan ug pahimuslan
Ang nagsugwak nga mga bahandi sa Mindasilang.
Kanunayng nagpalanog sa iyang karat nga hagawhaw
Si Sawahe Uno nga nagbutyag sa halasnong laraw
Sa paglig-on sa Junta aron dili gayod mababagan
Ang pagkahig ni Bakunawa sa bulawan sa kabunturan.
Apan si Haribon sa tanang pagbasol maoy nahan-okan
Sa nahitabong kaguliyang sa hayopanhong ginharian
Kay sa iyang mga pamahayag nga sobrang masungtanon
Ug gilamasag di-makaog irong mga pulong balikasnon,
Misinta iyang mga kaawayng Pungak ug ubang pak-an
Nga naga-dilaw ang kalimutaw kay ilang gitukawan
Ang pagkapukan ni Haribon, nag-astang mahari-harion
Morag gisaopan sa hinulamang gahom nga halasnon.
Wala nay mapaabot nga mga pamahayag nga matukion,
Wala nay mabati nga mga pulong lulot ug malinawon.
Ang nanglagpot nga laway, mga yawit ug mga yawyaw
Nagdalag pagbating pinutong ug pangisip nga dinagaw.
Dakong katahap ni Haribon nga’ng mga ‘dulaw’g mata’
Ug ang mga puwersang pulahog tinguha nag-alyansya na
Aron ang iyang pagpamuno sa gingharian matikangkang
Ug mapulihag taga-Dulaw iyang pinanggang Mindasilang.
Misiyaok siya, “Nangita mog kagubot? Akong ipatindog
Haliging rebolusyonaryo, samas gihimo sa Bayeng Banog!
Sige, pagtipon-tipon mong tanang buot kanako modugmok!
Puohon ko ang tanang Pulag Pako ug mga Dulawg Utok!”
Daghang nahangangha sa maisugong pulong ni Haribon,
Labina ang mga Pulag Pako nga imposibleng makigtipon
Sa mga Dulaw nga nailhan na kaayo sa pagkamabudhion
Sa interes sa mga alaot ug timawang molupyo sa Pantaron.
Apan walay katungod ang mga Pulag Pako nga pugngan
Ang mga Dulaw pagpasiugda og mga hiniusang kalihokan
O mga inisyatibang maoy puntirya ang pagpukan sa ginharian
Ni Haribong wala na mag-alagad sa interes sa kadaghanan.
Mitabok na latas sa halayong mga kayutaa’g kadagatan
Ang mga asoy sa kapintas ni Haribon sa iyang pagtuman
Sa kapritso sa Tres Sawahes ug sa kaulag ni Bakunawa;
Nasabwag hasta sa mga kontinente sa Uropa’g Amerika.
Daghang mahigal-ong pundok sa langyawng kahayopan
Ang naglunsad og mga hiniusang lihok batok sa naghinobra
Kabangis nga pagdumala ni Haribon sa iyang kagamhanan,
Sa iyang pagtrato sa wala mouyon sa iyang kagustuhan,
Sa mga abuso ug kalapasan sa mga hayopanhong katungod,
Walay kaluoyng pagdaugdaog sa mga gagmayng gipangtusod
Sa mga iro nga way-disiplina ug mga halas nga ginsakpan
Sa Tres Sawahes, bata-batalyon naglibod sa tibuok ginharian.
Makapatakig ang mga gawi nga gipakita karon ni Haribon
Kanunayng nagpaatbog og nag-aso-aso nga mga pamulong
Nga nakapakitbi sa atay sa mga nanaglupad sa kahanginan
Ug nagpakuba sa dughan sa mga nanagdahik sa kalasangan.
Ang gawi nga gipakita ni Haribon morag wala nay kabalhinan—
Gawi nga nahisibo gayod sa Tres Sawahes nga panginahanglan—
Ang hingpit nga pagpatuta sa interes sa imperyo ni Bakunawa
Nga akop-akopon ang bahandi’g katigayonan sa Mindasilang.
Wala nay makababag sa kagustuhan sa imperyong gahom
Gipunting na tanang laraw sa Halasnong Junta ug ni Haribon
Kun unsaon makahig tanang benepisyo para sa mga hakog
Bahalag malubong sa kalapokan tanang gagmayng hayop.
Sumpayan pa
English translation:
Peace Dream Trampled Upon
Nothing has swelled the heads of the Tres Sawahes more than
Having held such rare authority vested upon them by Bakunawa
To enforce his avaricious adventure of exploiting and utilizing
The fruits of all of Mindasilang’s bounties and natural resources.
Sawahe Uno has had his rasp lisping voice resound frequently
Far across the entire realm to impress upon all and sundry
His subtly veiled scheme to consolidate the Reptilian Junta to
Give way to hauls of gold ores by his alien master Bakunawa.
But it is Haribon that earns all the blames and reproaches
For the chaotic circumstances in the animal kingdom
Because in all his public speeches delivered in angry pitch
And invariably decked with scandalous dirty cuss words. . .
His traditional political rival King Owl and the rest of
The winged night creatures have had their eyes yellowed
In endless vigils to destabilize and depose Haribon, now
Drunk yet with dictatorial power bestowed by the Junta.
‘Tis futile now to expect well crafted and analytic speeches,
No more “state of the realm” delivered with equanimity,
The words and phrases he constantly spits out with sputum
Are diatribes of hatred and virulent expletives of madness.
Haribon wildly suspects that the camp of the yellow and
The forces of the red-winged activists are in a formal pact
Of alliance to derail his reign and topple down his regime
Purportedly to install a Yellow-ribbon rule in Mindasilang.
He shrilly cries: “Looking for trouble? I will unto this land
Plant a revolutionary tree, like what a She-Hawk once did!
Hark! Join your forces, all of you who wish to crush me!
I’ll destroy you all, Red Wings and Yellow Brains! Stupid!”
Most every creature in the realm were taken by surprise,
Especially the Red-Winged who can not conceivably ally
With the Yellow forces known for their vicious treachery
To the cause of the marginalized creatures of the Realm.
But the Red Winged are also conscious they have no right
To dissuade the Yellow Brains to launch collective actions
Or stop any initiative aimed at crushing Haribon who have
Shunned his commitment to serve the interest of the many.
Haribon, in his canine adherence and loyal implementation
Of the whims and caprices of the wily Tres Sawahes and
Of Bakunawa’s obscenely lewd desires, tales about his
Cruel reign have crossed to European and American lands.
Friendly, sympathetic groups of animals in foreign climes
Have waged collective actions against the excessively harsh
System of governance of Haribon and the unjust manner
With which he has persecuted political dissenters of his reign:
The abuses and violations of the liberties and animal rights,
The merciless oppression of the small crawling beasts crushed
To death by undisciplined dogs and snakes under the command
Of the Tres Sawahes—battalions deployed in the entire realm.
Haribon’s basic shift of character traits is extremely chilling:
His utterances are constantly fuming like smoking guns
That scare the hell out of the flying creatures in the air, and
Choke the breath out of the crawling beasts on the ground.
The traits displayed by Haribon seem hopelessly unchangeable—
Personality traits that perfectly suit the needs of the Tres Sawahes—
Thorough puppetry to the vile imperial interests of Bakunawa
That aims to monopolize the wealth and resources of Mindasilang.
Nothing can stop now the selfish ambitions of the imperial power
Which the Reptilian Junta and Haribon are loyally implementing—
The most effective way to reap the land’s blessings for the Greedy,
Even if the little creatures be consigned to sink deep in the mud.
To be continued
READ:
Seed of dreamt peace: Si Haribon ug si Bakunawa (Part 1)
Seed of dreamt peace: Si Haribon ug si Bakunawa (Part 2)
Seed of dreamt peace: Binhi sa damgong kalinaw (Part 3)
Seed of dreamt peace: Binhi sa damgong kalinaw (Part 4)
The Seed of Peace in Default (Part 5)
A Peace Dream Vanishing (Part 6)
Poetry: Damgong Kalinaw nga Nahanaw (Part 7)
Peace dream abandoned (Part 8)
Peace Dream Trampled Upon (Part 9)