Lupad, Langgam sa Kalinaw’g Katarungan!
Ikapakapa’ng mga pako sa tulukibong kalagsik!
Sum-ok sa masiot nga mga bul-og sa panganod!
Subaya tanang sekritong dalandalan sa kahanginan!
Isangyaw sa tanang buhing nilalang sa kapupud-an
Ang malipayong balita nga gigaray sa mga balyan
Ning bag-ong migitib nga kasaysayan!
Lupad, Langgam sa Kalinaw’g Kagawasan!
Ipamukway’g tulin ang imong mga pako!
Sulbong ngadto sa kapunawpunawan!
Aninawa ang tanang kinutoban sa dagat ug yuta!
Ipunting imong sungo sa bungdo sa matag pulo
Ug isiyaok ang awit— ang tugon sa mga balyan
Ning bag-ong migitlak nga banagbanag!
Lupad, Langgam sa Damgong gipakigbisogan!
Ipatiliis ang iyagak sa kapid-ang katuigan—
Ang huni sa pakigbisog sa masang katawhan,
Huni sa hinaguros sa mga pana ug bangkaw,
Wisiwisi sa mga kampilan, tagongtong sa mga agong,
Siyagit sa mga manggugubat nga Lumadnon
Pag-abog sa mga ugis nga langyaw!
Lupad, Langgam sa Mithing Makinasudnon!
Nahimugso ka sa pispis nga panahon ni Lapulapu!
Milabong sa lunsayng kaputi ang imong balhibo.
Imong mga dagang gihapyod-hapyod ni Dagohoy!
Gihapuhap sa daghanang mga bayaning manggugubat
Ang lubasang mensahe sa imong wagas nga kaputli!
Gikan kang Sultan Kudarat ug Andres Bonifacio!
Lupad, Langgam sa Mitna nga Masuklanon!
Ihikyad-kayab imong ikog isip bandila sa pakigbisog!
Ang mga itomong dag-om iwakli sa imong tingog!
Ipadpad sila gikan sa mga luna sa kahitas-an
Aron dili mobuhagay ang tubig-ulan nga naghambin
Og kamandag sa panglingla, pangilad ug katraydoran
Niining bag-ong banagbanag sa kausaban!
Ibalak mo! Langgam sa Diwang Halangdon!
Itagik ang garay sa kahimatngong malingkawasnon!
Ipasunding ang sumbingay sa imong larawan
Nga mipatighulog sa mga tagaytay sa kabungturan,
Dayon milusad sa gawasnong nataran, ig mitugdon
Sa abaga sa halangdong Kumander Parago, pinanggang
Bayani, simbolo sa Malanatong Giyera sa Katawhan!
Umawit ka! Langgam sa Kalinaw’g Kausaban!
Ipabati ang mananoy nga sonata sa kahiusahan!
Gipisi sa napulog-duha ka lagda sa tiunayng kalamboan—
Bulawang silaw sa Nasudnong Demokratikong Prente!
Ilangkob sa imong huni ang mithing gipakigbisogan
Sa kapid-ang henerasyon sa katawhang hinikawan—
Damgo sa Kalinaw, Katarungan ug Kaangayan.
Fly High, Bird of Peace!
Fly high, Bird of Peace and Justice!
Beat your splendid wings in gladsome vigor!
Swim deep into the dense clumps of clouds!
Trace all the secret pathways in wind and sky!
Proclaim to all living creatures in the Islands
The happy tidings lyricized by the balyans
Of this new sprouting history!
Fly high, Bird of Peace and Freedom!
Gear up your wings to extra swiftness!
Soar to unscaled heights in the infinite space!
Picturize the broad expanse of the lands and seas!
Aim your beak at the mounds on every isle
And trill in shrill pitch balyan’s testament
At this glowing herald of a new dawn!
Fly, Bird of a Dream long fought and died for
By legions of freedom fighters across the centuries!
Resound the hymn of struggle of the great masses—
Hymn of swift swishing flights of arrows and spears,
Swinging tones of kampilans and gonging agongs!
Unison cry of the noble baganis of the brown race
To drive away the white-skinned invaders!
Fly high, Bird of Patriotic Love and Ideals!
Proudly birthed in the birdling season of Lapulapu!
Your plumage soon grew to lush whiteness,
Fondled fervently by the mighty Dagohoy!
Caressed by many a valiant bagani warrior,
The message of your immaculate whiteness firmly
Grasped by Sultan Kudarat and Andres Bonifacio!
Fly high, Bird of Resistance Ideology!
Wave your tail unfurled as banner of struggle!
Disperse the dark clouds by your shrill trills!
Banish them from the spaces of the high realms
Before they pour down as rainfalls carrying
Virulent poison of lies, betrayal and deceit
In this dawning of a new tomorrow!
Versify Honorable Bird, your Lofty Thought!
Invent new idioms of liberation struggle to high levels!
Manifest in fresh metaphors the theme of your flight,
Graciously gliding to hover above mountain trails,
Descended on the liberated zones, and soon alighted
On the shoulder of the honorable Kumander Parago—adored
Symbolic icon of Protracted People’s War!
Sing on! Bird of Peace and Transformation!
Broadcast your sweet melody of broad, broad unity!
Twined into twelve strands for social upliftment!
Twelve Golden rays of the National Democratic Front!
Synthesize in your sonata the dream fought for
By countless generations of the deprived masses—
The dream of Peace, Social Justice, Equality.
_____
Don Pagusara
June 24, 2016