�They Killed My Son�

The following is a transcript of a portion of the public hearing in Paquibato last April 5.

�

LENNY NACUA: Ako si Lenny Nacua.� Ako ang nahimong biktima, staff ko ni Councilor Mahipus. Nagpuyo ko sa Sitio Quarry ug ang akong anak to ang gipatay sa mga lumad sir. Kadtong akong anak sir, wa gyud toy sala. Nia man ang iyang� punong guro diri sir, si sir Rosal, makasulti gyud og unsa gyud ang akong anak. Bisan sa among sitio, ug asa mi dapit, ilado mi sa mga tawo, wa gyud mi mga atraso. Puriso sir, unsa may inyong ikasulti nganong gipatay man to ang akong anak, wala man gyud toy intawon sala, unya wa man puy nitibo nga gipatay, mga bisaya man? Mao ra nay akong pangutana ninyo. Nganong hilabtan man ning bisaya nagtinarong man unta ni sa among panginabuhi? Sakit kaayo dawaton sir ning gibuhat sa lumad sa amoa sir.

COUNCILOR BONIFACIO MILITAR: Kanus-a nahitabo ning�?

NACUA: Kadtong petsa dose sa Marso sir, gipatay nila ang akong anak nga nagkuha ra tog binigniton sa among payag sir�

MILITAR: Nareport na ba na nimo sa pulis?

NACUA: Yes sir. Nareport na nako sir.

MILITAR: Kay Major Duremdes?

NACUA: Yes sir.

MILITAR: Okay sir. Tubaga daw ni, unsa man ni? Para mahibaw-an nato unsay nahitabo�Police matter man gud na. Dili kaming mga konsehal tigdakop ug mga mamamatay tao�ha?!

CHIEF INSP. GEORGE DUREMDES: Kining iyang problema sir, nareport na. Ang dako natong problema kay walay testigo kung kinsa ang nagpatay. Mao bitaw to nga nag-ingon mi nga pagkuha mo, pag-convince mo og tawo og kinsay nakakita kay para mafile nato ang kaso. Wala kitay mahimo kung walay motindog nga testigo. Mao ra gyud nay atong makuan…Kay kami inyong sugoon sa pagpangita sa testigos? Wala man mi kabalog kinsay naa adtong panghitaboa. Ang makatug-an ana, ang inyong mga silingan. Kung kinsay nakahibalo. kinsay nakahibalo sa panghitabo, isulti sa amo ang pangalan kay kami na ang moimbitar atong tawhana.

MILITAR: Unya narecord na?

DUREMDES: Narecord na�

MILITAR: Unya naa koy pangutana�Nganong nakasulti ka man nga lumad nagpatay, naa bay testigo nga lumad ang nagpatay?

NACUA: Yes sir naa sir. Nisulti na man ang nagpatay sir, si Momo anak ni Mongkay. Didto sa 26, nisulti na man na sir�!

MILITAR: Relax lang, motubag kag kanang insakto nga tubag ayawg kasuko�

NACUA: Pasayloa ko sir, wa ko kasabot sa akong gibati, kay ako inahan man gud ko sir�

MILITAR: o sige. Nay nakakita sa pagpatay?

NACUA: Kana sila sir, nisulti man diha sa 26�nga siya bitaw ang nagbira. Misinggit pa gani daw og mama, dayon ning-utong pagdunggab dunggab nila sir, dayon niutong, mao na sir.

MILITAR: Ang nakakita naa pa diha karun?

NACUA: Naa sir, si Ranil sir o makasulti man gyud ni�

MILITAR: Asa man na siya?

NACUA: Nia ra sir o, makasulti man gyud na siya�

MILITAR: o sige daw, palihug kog sulti pangalan nimo, asa ka nagpuyo�

RANIL ESTROGO: Maayong buntag ninyong tanan. Ako diay si Ranil Estrogo. Naa mi yuta sa 26, gamay ra. Kana gong mga tawhana, kana si Dante, si Momo, anak man na ni Mongkay�

MILITAR: Ha?

ESTROGO: Anak ni Mongkay� Kanang anak ni Mongkay, tulo na sila ka magsoon�

MILITAR: Nakakita ka ba tong gidunggab nga anak ni ano?…

ESTROGO: Ah, human sa� ah, sa wa pa nahitabo ning pagkamatay sa iyang anak, ako gyud ang gi-iskedyulan nilang patyon,�atong sais ug petsa dies�(?)

MILITAR: o.

ESTROGO: Gitambagan ko ni�� mga nitibo didto nga dili daw ko kaagi kay ila daw kong giatangan. Akong ugangan, kung molugsong ilang patyon, kay kuno,� mga tabian daw mi. Kay kanang mga tawhana man gud, sa 26 na tigbaligyag lanot� nasuki na namo na�

MILITAR: Tubaga una ang pangutana ko� nakakita ka ba sa gihimo sa anak ni� Lenny? Tubaga una ko�mao nay pangutana. Unya nakakita ka? Tua ka didto?

ESTROGO: Kana ang problema sir, pag-abot sa balay, nanug-an na. Kay naglung-ag na sila sa balay�

MILITAR: ah.

ESTROGO: Dangtan ug siguro mga�

MILITAR: Duna kay pangutana Councilor Dureza?

COUNCILOR JIMMY DUREZA: Pwede ninyo bro, isturyahan ninyo, ikaw moisturya para makakuha tag information ba? Unsay mahatag ninyo sa pulis, para matagaan og information sa pulis, although wala gyud tay mahimo anang concrete nga ebidensya kay wa man gyud ta didto, pero basin ang atong mga pulis, nay makuha nga mga impormasyon nga makatabang og sulbad sa problema�

DUREMDES: Kini lagi dakong problema sa pulis sir og naa duna tay madawat nga impormasyon� Maglisud guihapon. Kay pananglitan naay motestigo � layo kaayo ang isturya, dili tinuod kay isturya man lang to niya�� so wala. Dili guihapon nato makuha ang ..

MILITAR:� Salamat kaayo Major. Kanang, alas 12 na man, magrecess kitag 30 minutes� naa tay pagkaon diha, maniudo sa ta�